پارس جنـوبی از دیـروز تا امـروز
آتوسا ابراهیمی «پارس جنوبی» نامی است که سالهاست بخشی از اخبار داخلی و خارجی مربوط به ایران را به خود اختصاص داده است؛ از افتتاح فازهای مختلف این پروژه ملی گرفته تا راکد ماندن و عدم پیشرفت برخی فازها در دولت‌های مختلف. فضای رسانه و افکار عمومی همواره پر است از اخباری درباره به کارگیری پیمانکاران دسته اول و مهم بین المللی تا پیمانکاران دسته چندم خارجی و در نهایت پیمانکاران ایرانی. دولتمردان کشور نیز در دوره‌های مختلف همواره برنامه‌هایی بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت برای این پروژه عظیم ملی داشته اند.
آتوسا ابراهیمی «پارس جنوبی» نامی است که سالهاست بخشی از اخبار داخلی و خارجی مربوط به ایران را به خود اختصاص داده است؛ از افتتاح فازهای مختلف این پروژه ملی گرفته تا راکد ماندن و عدم پیشرفت برخی فازها در دولت‌های مختلف. فضای رسانه و افکار عمومی همواره پر است از اخباری درباره به کارگیری پیمانکاران دسته اول و مهم بین المللی تا پیمانکاران دسته چندم خارجی و در نهایت پیمانکاران ایرانی. دولتمردان کشور نیز در دوره‌های مختلف همواره برنامه‌هایی بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت برای این پروژه عظیم ملی داشته اند. اهمیت «پارس» جنوبی اما از آن روست که بخش قابل توجهی از ذخایر گازی ایران و جهان در این میدان بزرگ قرار دارد؛ بزرگترین میدان گازی جهان.
پارس جنوبی که در کشور قطر «گنبد شمالی» نامیده می‌شود، بزرگترین میدان گازی مشترک میان دو کشور، در جهان است که میان مرزهای آبی ایران و قطر در خلیج فارس قرار گرفته است.
میدان پارس جنوبی در کل نزدیک به 40 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی دارد که این مقدار، بیش از 21 درصد از کل گاز طبیعی دنیا را شامل می‌شود .کل وسعت میدان حدود 9700 کیلومتر مربع است که بخش متعلق به ایران 3700 کیلومتر مربع ارزیابی تعیین شده و در فاصله 100 کیلومتری از ساحل جنوبی ایران در خلیج فارس قرار گرفته است.
میدان پارس جنوبی برای ایران از اهمیت زیادی برخودار است.حدود ۴۸ درصد از کل ذخایرگازی ایران در میدان پارس جنوبی قرار گرفته است. ذخیره گاز طبیعی ایران از بخش ایرانی میدان،حدود ۱۴.۲ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی به همراه ۱۹ میلیارد بشکه میعانات گازی برآورد می‌شود که به این ترتیب حدود ۸ درصد از کل گاز دنیا و حدود ۴۸درصد از ذخایر گاز کشور را شامل می‌شود.
میدان گازی پارس جنوبی یکی از اصلی ترین منابع انرژی کشور به حساب می‌آید .بر اساس آخرین برآورده‌های انجام شده، ذخیره بخش ایرانی میدان اندکی بیش از 14 تریلیون متر مکعب درجا برآورد شده است که معادل 8 درصد ذخایر گازی جهان و کمتر از 50 درصد ذخایر گازی شناخته شده کشور است.علاوه براین،این بخش از میدان دارای ذخیره ای بالغ بر 18 میلیارد بشکه میعانات گازی است که ارزش اقتصادی آن، باتوجه به قیمت هر بشکه نفت خام در بازارهای جهانی می‌تواند بصورت متفاوت برآورد شود.
ذخیره بخش قطری میدان ۳۷ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۲۶ تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت و ۳۰ بیلیون بشکه میعانات گازی (۱۰ بیلیون بشکه قابل برداشت) است که معادل ۹۹.۹ درصد ذخایر گازی قطر و ۲۱ درصد ذخایر گازی جهان است.
میدان گازی پارس جنوبی، یکی از بزرگترین منابع گازی مستقل جهان شناخته می شود که روی خط مرزی مشترک میان جمهوری اسلامی ایران و کشور قطر در خلیج فارس قرار دارد.بخش مربوط به ایران در فاصله 100 کیلومتری ساحل جنوبی کشورقرار گرفته است.
وجود گاز در این میدان در سال ۱۳۶۹ با حفر اولین چاه اکتشافی و بر اساس نتایج حاصل از لرزه نگاری مورد تایید قرار گرفت .
با توجه به وسعت میدان پارس جنوبی،توسعه آن در فازهای مختلف مطابق با برنامه‌های 5 ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران و با هدف تامین تقاضای رو به رشد گاز طبیعی اعم از مصارف داخلی کشور و تزریق آن به میدان مشترک نفتی به منظور صیانت از مخازن و همچنین صادرات گاز در دستور کار «وزارت نفت» و« شرکت ملی نفت ایران» قرار گرفته است.
بر اساس مطالعات مخزن و نتایج حاصل از حفر چاه‌های اکتشافی ، برداشت روزانه تا ۲۸ میلیارد فوت مکعب از این میدان پیش بینی می شود که این میزان در قالب تقسیم بندی بلوک‌های دریایی به صورت ۲۴ فاز برای تولید ۸۲۰ میلیون متر مکعب گاز در روز از این میدان برنامه ریزی شده است. همچنین چهار فاز مربوط به تولید LNG گاز طبیعی مایع در مجموع معادل هشت میلیارد فوت مکعب است. تولید فازهای دیگر هر کدام یک میلیارد فوت مکعب در نظر گرفته شده است . مذاکرات قرارداد فازهای ۱۱ ، ۱۳ و ۱۴ که برای تولید LNG (گاز طبیعی مایع)برنامه ریزی شده اند.همچنین اجرای طرح‌های توسعه میدان پارس شمالی ، گلشن و فردوسی در دست اقدام است.
از مجموع 24 فاز پالایشگاهی (معادل 28 فاز) در منطقه پارس جنوبی، در حال حاضر 10 فاز دریایی و پالایشگاهی (1 تا 10)در حال بهره برداری است. طبق استاندارد‌های موجود به طور میانگین به ازای هر فاز سکو ، حدود 10 حلقه چاه فعال در دریا وجود دارد که گاز و میعانات گازی موجود در مخزن پارس جنوبی را به همراه آب شور از طریق خطوط لوله 36 اینچی به پالایشگاههای مستقر در «منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس» وارد می کند.روزانه به هر فاز پالایشگاهی در خشکی، حدود یک میلیارد فوت مکعب گاز معادل 28.6 میلیون متر مکعب ، وارد می شود و به طور متوسط 25 میلیون متر مکعب گاز شیرین سازی می شود. هر فاز در روز همچنین بطور تقریبی 40 هزار بشکه میعانات گازی و حدود 200 تن گوگرد تولید می کند. در فاز 4 و 5 علاوه بر این محصولات ، عملیات استحصال اتان و همچنین تولید LPG(بوتان و پروپان)به صورت مایع انجام می شود . توسعه میدان گازی پارس جنوبی به منظور تامین تقاضای روبه رشد گاز طبیعی ، تزریق به میادین نفتی ، تولید «ال. ان. جی» وهمچنین صادرات گاز و میعانات گازی به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی صورت می‌پذیرد. بدین‌ترتیب بنادر عسلویه و تنبک در 270 و 220 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر به عنوان منطقه ساحلی برای ایجاد تأسیسات خشکی و توسعه این میدان انتخاب شده‌اند. باتوجه به اینکه این منطقه در مرز استان هرمزگان و بوشهر و در مرکز سواحل خلیج فارس نزدیکترین نقطه به میدان گازی پارس جنوبی قراردارد ، دارای وضعیت راهبردی خاصی است که به قطب صنعت نفت و گاز کشورمان تبدیل شده است. با بهره برداری فازهای توسعه پارس جنوبی،اقتصاد ایران به رشد اقتصادی شتابانی دست پیدا می کند؛کارشناسان حوزه انرژی براین باورند که تحولات اوکراین در صورتی که به انسداد صادرات گاز روسیه به اروپا منجر شد،اتحادیه اروپا را وادار به متنوع سازی منابع گاز از جمله واردات گاز از ایران خواهد کرد و راه اندازی فازهای پارس جنوبی می تواند نقشه موثر تری در نقشه انرژی جهان داشته باشد.
پارس جنوبی که در کشور قطر «گنبد شمالی» نامیده می‌شود، بزرگترین میدان گازی مشترک میان دو کشور، در جهان است که میان مرزهای آبی ایران و قطر در خلیج فارس قرار گرفته است.
میدان پارس جنوبی در کل نزدیک به 40 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی دارد که این مقدار، بیش از 21 درصد از کل گاز طبیعی دنیا را شامل می‌شود .کل وسعت میدان حدود 9700 کیلومتر مربع است که بخش متعلق به ایران 3700 کیلومتر مربع ارزیابی تعیین شده و در فاصله 100 کیلومتری از ساحل جنوبی ایران در خلیج فارس قرار گرفته است.
میدان پارس جنوبی برای ایران از اهمیت زیادی برخودار است.حدود ۴۸ درصد از کل ذخایرگازی ایران در میدان پارس جنوبی قرار گرفته است. ذخیره گاز طبیعی ایران از بخش ایرانی میدان،حدود ۱۴.۲ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی به همراه ۱۹ میلیارد بشکه میعانات گازی برآورد می‌شود که به این ترتیب حدود ۸ درصد از کل گاز دنیا و حدود ۴۸درصد از ذخایر گاز کشور را شامل می‌شود.
میدان گازی پارس جنوبی یکی از اصلی ترین منابع انرژی کشور به حساب می‌آید .بر اساس آخرین برآورده‌های انجام شده، ذخیره بخش ایرانی میدان اندکی بیش از 14 تریلیون متر مکعب درجا برآورد شده است که معادل 8 درصد ذخایر گازی جهان و کمتر از 50 درصد ذخایر گازی شناخته شده کشور است.علاوه براین،این بخش از میدان دارای ذخیره ای بالغ بر 18 میلیارد بشکه میعانات گازی است که ارزش اقتصادی آن، باتوجه به قیمت هر بشکه نفت خام در بازارهای جهانی می‌تواند بصورت متفاوت برآورد شود.
ذخیره بخش قطری میدان ۳۷ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۲۶ تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت و ۳۰ بیلیون بشکه میعانات گازی (۱۰ بیلیون بشکه قابل برداشت) است که معادل ۹۹.۹ درصد ذخایر گازی قطر و ۲۱ درصد ذخایر گازی جهان است.
میدان گازی پارس جنوبی، یکی از بزرگترین منابع گازی مستقل جهان شناخته می شود که روی خط مرزی مشترک میان جمهوری اسلامی ایران و کشور قطر در خلیج فارس قرار دارد.بخش مربوط به ایران در فاصله 100 کیلومتری ساحل جنوبی کشورقرار گرفته است.
وجود گاز در این میدان در سال ۱۳۶۹ با حفر اولین چاه اکتشافی و بر اساس نتایج حاصل از لرزه نگاری مورد تایید قرار گرفت .
با توجه به وسعت میدان پارس جنوبی،توسعه آن در فازهای مختلف مطابق با برنامه‌های 5 ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران و با هدف تامین تقاضای رو به رشد گاز طبیعی اعم از مصارف داخلی کشور و تزریق آن به میدان مشترک نفتی به منظور صیانت از مخازن و همچنین صادرات گاز در دستور کار «وزارت نفت» و« شرکت ملی نفت ایران» قرار گرفته است.
بر اساس مطالعات مخزن و نتایج حاصل از حفر چاه‌های اکتشافی ، برداشت روزانه تا ۲۸ میلیارد فوت مکعب از این میدان پیش بینی می شود که این میزان در قالب تقسیم بندی بلوک‌های دریایی به صورت ۲۴ فاز برای تولید ۸۲۰ میلیون متر مکعب گاز در روز از این میدان برنامه ریزی شده است. همچنین چهار فاز مربوط به تولید LNG گاز طبیعی مایع در مجموع معادل هشت میلیارد فوت مکعب است. تولید فازهای دیگر هر کدام یک میلیارد فوت مکعب در نظر گرفته شده است . مذاکرات قرارداد فازهای ۱۱ ، ۱۳ و ۱۴ که برای تولید LNG (گاز طبیعی مایع)برنامه ریزی شده اند.همچنین اجرای طرح‌های توسعه میدان پارس شمالی ، گلشن و فردوسی در دست اقدام است.
از مجموع 24 فاز پالایشگاهی (معادل 28 فاز) در منطقه پارس جنوبی، در حال حاضر 10 فاز دریایی و پالایشگاهی (1 تا 10)در حال بهره برداری است. طبق استاندارد‌های موجود به طور میانگین به ازای هر فاز سکو ، حدود 10 حلقه چاه فعال در دریا وجود دارد که گاز و میعانات گازی موجود در مخزن پارس جنوبی را به همراه آب شور از طریق خطوط لوله 36 اینچی به پالایشگاههای مستقر در «منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس» وارد می کند.روزانه به هر فاز پالایشگاهی در خشکی، حدود یک میلیارد فوت مکعب گاز معادل 28.6 میلیون متر مکعب ، وارد می شود و به طور متوسط 25 میلیون متر مکعب گاز شیرین سازی می شود. هر فاز در روز همچنین بطور تقریبی 40 هزار بشکه میعانات گازی و حدود 200 تن گوگرد تولید می کند. در فاز 4 و 5 علاوه بر این محصولات ، عملیات استحصال اتان و همچنین تولید LPG(بوتان و پروپان)به صورت مایع انجام می شود . توسعه میدان گازی پارس جنوبی به منظور تامین تقاضای روبه رشد گاز طبیعی ، تزریق به میادین نفتی ، تولید «ال. ان. جی» وهمچنین صادرات گاز و میعانات گازی به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی صورت می‌پذیرد. بدین‌ترتیب بنادر عسلویه و تنبک در 270 و 220 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر به عنوان منطقه ساحلی برای ایجاد تأسیسات خشکی و توسعه این میدان انتخاب شده‌اند. باتوجه به اینکه این منطقه در مرز استان هرمزگان و بوشهر و در مرکز سواحل خلیج فارس نزدیکترین نقطه به میدان گازی پارس جنوبی قراردارد ، دارای وضعیت راهبردی خاصی است که به قطب صنعت نفت و گاز کشورمان تبدیل شده است. با بهره برداری فازهای توسعه پارس جنوبی،اقتصاد ایران به رشد اقتصادی شتابانی دست پیدا می کند؛کارشناسان حوزه انرژی براین باورند که تحولات اوکراین در صورتی که به انسداد صادرات گاز روسیه به اروپا منجر شد،اتحادیه اروپا را وادار به متنوع سازی منابع گاز از جمله واردات گاز از ایران خواهد کرد و راه اندازی فازهای پارس جنوبی می تواند نقشه موثر تری در نقشه انرژی جهان داشته باشد.
ارسال نظر