گزارش‌های مهرماه و هفت‌ماهه صنعت محصولات پاک‌کننده بررسی شد

تیک‏‏‌آف شوینده‏‏‌ها در محدودیت‌ها

دنیای‌اقتصاد - عباس بیات : صنعت شوینده در دهه ۳۰ وارد کشور شد و با رشد فرهنگ جامعه روزبه‌روز اهمیت بیشتری در میان مردم پیدا کرد. کالاهای زودمصرف عمدتا به کالاهایی اطلاق می‌شود که قیمت فروش نسبتا پایینی دارند و با سرعت بیشتری به فروش می‌‌‌رسند. از همین‌رو محصولات شوینده نیز جزو کالاهای زودمصرف محسوب می‌‌‌شوند. ارزیابی صورت‌های مالی صنعت شوینده نشان می‌دهد که در بازه سالانه طی دوسال اخیر، چه از لحاظ تولید و چه از لحاظ میزان فروش، با کاهش همراه بوده است. عامل اصلی افت تولید و شتاب رشد فروش این صنعت، قیمت‌گذاری دستوری محصولات آنها در کنار وارداتی بودن یک‌سوم ماده‌‌‌اولیه اصلی این صنعت است. با این حال طی سال‌جاری با توجه به آرام شدن تلاطمات ارزی و تامین ماده‌‌‌اولیه، وضعیت این صنعت برخلاف دوسال گذشته مطلوب بوده است.

در هفت‌ماه نخست امسال، مجموع تولید و فروش صنعت شوینده به‌‌‌ترتیب با رشد 9 و 39درصدی همراه بوده است. طی هفتمین ماه سال نیز عملکرد مطلوب تداوم داشته و طی این ماه تولید و فروش این صنعت رشد 19 و 46درصدی را به ثبت رسانده است. وضعیت سودآوری صنعت شوینده نشان می‌دهد که متوسط سه‌حاشیه سود این صنعت از 30درصد سال 98 به 17درصد طی سال اخیر نزول یافته است. با این حال طی تابستان امسال وضعیت سودآوری شوینده‌‌‌ها بهبود یافته و نسبت به میانگین 13فصل اخیر با 3درصد افزایش همراه بوده است. عامل اصلی بهبود سود فصلی به متوسط افزایش نرخ مهر و هفت‌ماه امسال بازمی‌گردد که به‌‌‌ترتیب 6 و 33درصد نسبت به مدت مشابه قبل خود رشد یافته است.

صنعت 52همتی بازار سهام

شرکت‌های شوینده بازار سهام شامل 9شرکت هستند که در مجموع ارزش بازاری بالغ بر 52هزار و 600میلیارد تومان از بازار سهام را تشکیل می‌دهند. بااهمیت‌‌‌ترین شرکت در این صنعت به لحاظ ارزش بازار، نماد «پاکشو» است که با ارزش بازار نزدیک به 34هزار میلیارد تومان در بازار سهام مورد معامله قرار می‌گیرد. نسبت قیمت به سود هر سهم این صنعت در حدود 10.61واحد است که عمدتا سهم‌‌‌های این صنعت جزو صنایع رشدی بازار سهام محسوب می‌‌‌شوند. کمترین میزان نسبت قیمت به سود مربوط به شرکت «قرن» با عدد 7واحد است و به این معناست که در صورت ورود پول به صنعت محصولات پاک‌کننده می‌‌‌توان انتظار استقبال بیشتر سهامداران از شرکت گلتاش را داشت.

بازگشت رونق به خطوط تولید شوینده‌‌‌ها؟

بررسی روند رشد تولیدات صنعت محصولات پاک‌کننده در بازه سالانه نشان می‌دهد که این روند همواره کاهشی بوده است و مجموع تولیدات طی دوسال اخیر متوسط کاهش 5درصدی را تجربه کرده‌اند. میانگین افزایش تولیدات این صنعت از سال 90 تنها 2درصد بوده است که این رشد کم همراه با روند منفی تولیدات در دو سال اخیر به بحث معضل ماده اولیه این صنعت بازمی‌گردد. مجموع مبلغ مواداولیه مصرفی این صنعت نشان می‌دهد که در پنج‌سال اخیر همواره متوسط 31درصد آن از محل واردات تامین شده است. از آنجا که نرخ‌‌‌گذاری این صنعت دستوری است افزایش نرخ ارز موجب می‌شود تامین ماده‌‌‌اولیه محصولات شوینده با مشکل مواجه شود که در نتیجه تامین ماده‌‌‌اولیه جهت تولید با چالش مواجه می‌شود.

با وجود این، طی هفت‌ماه سال‌جاری با توجه به آرام گرفتن وضعیت بازار ارز در کشور، هزینه‌‌‌های تامین ماده‌‌‌اولیه شوینده‌‌‌ها تا حدی تسکین یافته است. این عامل در کنار تامین ماده‌‌‌اولیه این صنعت موجب شد تا وضعیت تولیدات شوینده‌‌‌ها برخلاف دوسال گذشته با رشد مواجه شود. بر این اساس در هفت‌ماه امسال مجموع تولیدات آنها 452هزار تن بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش 9درصدی همراه شد. شرکت «ساینا» طی سال‌جاری وضعیت بسیار مطلوبی به لحاظ تولید داشته است و با ثبت تولید 19هزار و 338تن و افزایش 126درصدی در هفت‌ماه امسال نسبت به مدت مشابه قبل، توانسته است سردمدار رشد تولید در سال‌جاری شود. وضعیت افزایشی تولید در گزارش‌های ماهانه نیز مشاهده می‌شود و مجموع تولیدات این صنعت طی هفتمین ماه سال‌جاری رشد 19درصدی را نسبت به مهرماه سال قبل به ثبت رساند.

درخشش «کیمیاتک» از منظر تعامل با خریدار

یکی از ریسک‌‌‌های بزرگ موجود در صنعت شوینده، بحث قیمت‌گذاری دستوری این صنعت است. از آنجا که یک‌سوم مواداولیه موردنیاز تولید محصولات شوینده از بستر واردات تامین می‌شود، قیمت دستوری عاملی است که شرکت‌های شوینده نتوانند همگام با رشد ارز و در نتیجه افزایش هزینه‌‌‌ها قیمت‌‌‌ محصولات خود را افزایش دهند. به جهت ارزیابی نرخ‌های فروش محصولات صنعت شوینده، مهم‌ترین محصولات این صنعت که بیشترین میزان درآمد را برای شرکت‌های به دنبال داشته‌‌‌ در نظر گرفته شده است.

بر این اساس طی هفت‌ماه امسال متوسط افزایش 33درصدی در محصول اصلی این صنعت نسبت به مدت مشابه سال قبل به وقوع پیوسته است. بیشترین میزان رشد نرخ فروش در این بازه به شرکت «کیمیاتک» تعلق دارد که در مدت یادشده محصول اصلی خود یعنی محصولات بهداشتی را نسبت به مدت مشابه قبل با 53درصد افزایش به فروش رساند. متوسط افزایش نرخ محصول اصلی در مهرماه سال‌جاری نسبت به میانگین امسال 6درصد بوده که در این ماه نیز بیشترین جهش نرخ فروش به شرکت «کیمیاتک» با رشد 20درصدی تعلق دارد.

«ساینا» یکه‌تاز تولید و فروش

وضعیت روند فروش صنعت شوینده نشان می‌دهد که شرکت‌های فعال در این صنعت در مدت 12سال گذشته با ثبت متوسط فروش 5هزار و 972میلیارد تومان توانسته‌اند به‌طور میانگین هر سال 37درصد فروش خود را افزایش دهند. بالاترین میزان رشد درآمد این صنعت طی سال 98 با رشد 79درصدی به ثبت رسیده است. روند درآمدی شوینده‌‌‌ها از سال 90 کاهشی بوده و طی 12ماه سال گذشته رشد 32درصدی به وقوع پیوسته که نسبت به میانگین 12ساله کاهش 5درصدی داشته است. عمده‌‌‌ترین عامل افت شتاب درآمدی این صنعت در بازه سالانه به بحث افت تولیدات آنها بازمی‌گردد. با این حال در بحث درآمد فروش همچون تولید، وضعیت مطلوبی مشاهده می‌شود و عملکرد ضعیف دوسال گذشته تا حد زیادی جبران شده است.

بر این اساس طی سال‌جاری مجموع فروش محصولات شوینده بورسی 13هزار و 657میلیارد تومان به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش 39درصدی را تجربه کرده‌اند. عملکرد فروش محصولات شوینده در مهرماه نیز تداوم داشته و مجموع فروش شوینده‌‌‌ها با جهش 46درصدی نسبت به مهرماه سال قبل همراه بوده است. با توجه به میانگین رشد نقطه به نقطه 41درصدی طی سال‌جاری می‌‌‌توان عملکرد مهرماه شوینده‌‌‌ها را مطلوب قلمداد کرد. همان‌طور که در بحث تولیدات، شرکت «ساینا» بهترین عملکرد تولید را در میان هم‌‌‌گروهی‌‌‌های خود به ثبت رساند، در رشد درآمد نیز این شرکت پرچمدار بوده است. بر این اساس در مدت هفت‌ماه سال‌جاری، مجموع مبلغ فروش این شرکت 407میلیارد تومان به ثبت رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل جهش 170درصدی را تجربه کرده است.

سهم کم صادرات در پرتفوی منابع شوینده‌‌‌ها

از آنجا که محصولات تولیدی شوینده ایران با توجه به نبود ماده‌‌‌اولیه استاندارد، حداقل کیفیت لازم برای صادرات را ندارند، صادرات اغلب ‌درصد کمی از مبلغ فروش این صنعت را تشکیل داده است. بر این اساس به‌طور متوسط 8درصد از درآمد فروش شوینده‌‌‌ها طی پنج‌سال اخیر از محل صادرات کسب شده است. با این حال طی سال‌جاری درآمد صنعت شوینده از محل صادرات کاهش یافته و به‌طور متوسط با افت 3درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل از درآمد صادراتی این صنعت کاسته شده است. بیشترین میزان صادرات این صنعت به شرکت «شپاکسا» تعلق دارد که طی پنج‌سال اخیر 16درصد از درآمد خود را از محل صادرات کسب کرده است. درخشش «شپاکسا» به لحاظ صادرات به همین‌جا ختم نمی‌شود و در بازه ماهانه نیز با ثبت سهم 21درصدی مبلغ فروش حاصل از صادرات بیشترین میزان صادرات را از آن خود کرده است.

کام‌بک سودآوری فصلی صنعت شوینده

با توجه به وجود قیمت‌گذاری دستوری، وضعیت سودآوری شوینده‌‌‌ها نامطلوب بوده و همواره حاشیه سود آنها کاهشی است. بر این اساس در بازه سالانه متوسط حاشیه سودهای ناخالص، عملیاتی و خالص این صنعت طی 12سال اخیر به‌‌‌ترتیب 31، 23 و 18درصد به ثبت رسیده است. وضعیت حاشیه سود صنعت شوینده تا سال 98 بسیار مطلوب بود، به‌‌‌طوری که متوسط سه‌حاشیه سود این صنعت در سال مذکور 30درصد به ثبت رسید. با این حال روند سودآوری از این سال کاهش یافت و در سال 1401 به 17درصد رسید. عامل اصلی افت سودآوری، نرخ‌‌‌گذاری دستوری محصولات این صنعت در کنار وجود معضل ماده‌‌‌اولیه است. با این حال در بازه فصلی وضعیت کاملا با گزارش‌های سالانه متفاوت است. طی بهار و تابستان سال‌جاری متوسط حاشیه سود صنعت شوینده به‌‌‌ترتیب 22 و 23درصد به ثبت رسیده که حدود 3درصد از میانگین 13فصل اخیر بالاتر است.

متوسط حاشیه سودهای فصلی سال‌جاری این صنعت در قیاس نقطه به نقطه نسبت به مدت مشابه سال قبل در بهار و تابستان به‌‌‌ترتیب رشد 11 و 3درصدی را تجربه کرده‌اند که در این مقیاس نیز عملکرد خوب سال‌جاری صنعت شوینده مشهود است. عامل اصلی رشد سود امسال این صنعت به بحث کنترل قیمت ارز و تامین ماده‌‌‌اولیه آنها و همین‌طور دریافت مجوز افزایش نرخ بازمی‌گردد. از میان 9شرکت بورسی صنعت شوینده، شرکت «کیمیاتک»، چه در بازه سالانه و چه در بازه فصلی، نسبت به شرکت‌های هم‌‌‌گروه خود عملکرد بهتری را از لحاظ سودآوری به ثبت رسانده است. بر این اساس شرکت آریان کیمیا‌تک طی سال 1401 با ثبت متوسط سود ناخالص، عملیاتی و خالص 3هزار و 515میلیارد تومان و حاشیه سود 31درصد بیشترین میزان سود در بازه سالانه را از آن خود کرده است. این شرکت در بازه فصلی طی تابستان امسال با ثبت میانگین سود یک‌هزار و 315میلیارد تومان و حاشیه سود 33درصدی بیشترین میزان سودآوری در این بازه را به خود اختصاص داده است.