صنعت برق

دنیای اقتصاد: تا سال ۲۰۴۰، تولید برق از طریق انرژی خورشیدی در جهان ۱۲ برابر بیشتر از سال ۲۰۱۹ خواهد بود. الهام سلامت‌‌‌نیا، عضو اصلی کمیته بهره‌‌‌وری استانداری استان خوزستان با اعلام این خبر به تشریح فرآیند تولید تا مصرف و چالش‌‌‌های ویژه صنعت برق در کشور پرداخت و گفت: اسناد چشم‌‌‌انداز تولید برق در جهان مبین آن است که برنامه‌‌‌های بلندمدت انرژی با محوریت انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر و فاصله‌‌‌گیری از استفاده از سوخت‌‌‌های فسیلی منظور شده است. بر اساس این برنامه‌‌‌ها در ۱۶۶ کشور جهان تا سال ۲۰۳۰، یک‌سوم کل برق…

دنیای‌اقتصاد: بر اساس آخرین فهرست ماهانه تولید برق در ایالات متحده، توسعه‌دهندگان و صاحبان نیروگاه‌‌‌ها قصد دارند تا ۶۲.۸ گیگاوات به ظرفیت تولید برق جدید در مقیاس کاربردی این کشور در سال ۲۰۲۴ اضافه کنند. این میزان ۵۵‌درصد بیشتر از ظرفیت افزوده شده ۴۰.۴ گیگاواتی در سال ۲۰۲۳ (بیشترین میزان از سال ۲۰۰۳) خواهد بود و به افزایش مداوم فعالیت صنعت این کشور اشاره دارد. کارشناسان انتظار دارند که انرژی خورشیدی با سهم ۵۸ درصدی و پس از آن ذخیره‌سازی باتری با سهم ۲۳ درصدی بیشترین سهم از ظرفیت‌‌‌های جدید صنعت برق این کشور…

دنیای‌اقتصاد: انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای‌اسلامی در حال اجرا است و چندی دیگر کرسی‌‌‌‌های خانه ملت به نمایندگان جدید سپرده می‌شود. این مساله شاید فرصت مغتنمی‌برای طرح مجدد برخی موضوعات معطل مانده تولیدکنندگان برق و تقویت تعاملاتی است که طی این سال‌ها یا به‌درستی شکل نگرفته یا اثربخشی لازم را نداشته‌است. معاون توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری و عضو موظف هیات‌‌‌‌مدیره شرکت توسعه برق و انرژی سپهر، با تاکید بر اینکه سندیکای شرکت‌‌‌‌‎های تولیدکننده برق باید موضوع ایجاد شورای‌عالی مشورتی از سازمان‌های…

صنعت برق از بسیاری جهات امتیازات و ویژگی‌هایی دارد که شاید کمتر بتوان مشابه آن را در سایر صنایع یافت. خودکفایی در ساخت تجهیزات و تولید خدمات فنی و مهندسی، افزایش چشمگیر ظرفیت‌های تولید برق در طول سال‌های پس از انقلاب، تجدید ساختار و مشارکت سازنده با بخش خصوصی و در نهایت ایجاد ظرفیت‌های قابل توجه برای صادرات کالای برق و سایر تجهیزات و خدمات این صنعت تنها بخشی از ظرفیت‌‌‌‌‌های آن است، با این‌حال صنعت برق چند سالی است که در شرایط دشوار و بحرانی به‌سر می‌برد.

دنیای‌اقتصاد: ما آن را می‌‌‌نوشیم، در آن شنا می‌‌‌کنیم و برای حفظ زندگی به آن نیاز داریم، اما آیا می‌‌‌دانستید که آب ۱۶.۶‌درصد از کل تولید برق جهان را به خود اختصاص می‌دهد؟ هزاران‌هزار سد در جهان وجود دارد، اما تنها تعداد کمی ‌‌‌از آنها انرژی‌ برق‌آبی برای تامین انرژی خانه‌‌‌ها و مشاغل ما را تولید می‌کنند. در حالی که مطمئنا منبع فراوانی از انرژی در دسترس است، انرژی ‌برق‌آبی هم مزایا و هم معایبی دارد.

دنیای‌اقتصاد: باتوجه ‌‌‌به ماه پایانی سال ۱۴۰۲ امکان تحلیل عملکردی صنعت برق در سال ۱۴۰۲ فراهم است و همچنین می‌توان با تقریب مناسب؛ ترسیمی از نیازها و شاخص‌‌‌های سال ۱۴۰۳ صنعت برق را نیز ارائه کرد. ظرفیت منصوبه نیروگاهی در سال ۱۴۰۲ به ۹۳۰۰۰ مگاوات رسیده است. در این سال قدرت عملی تولید برق به ۶۱۴۰۰مگاوات با تولید ۸۰۰۰ مگاواتی برق آبی رسید. باتوجه‌‌‌به نیاز مصرف ۷۳۵۰۰ مگاواتی؛ عملا در پیک بار صنعت برق با ۱۲۱۰۰ مگاوات کمبود تامین روبه‌‌‌رو بوده است. این کمبود ۱۶درصدی با مدیریت بار بر اساس نظرات مدیران ارشد…

دنیای اقتصاد-زینب طاری: زمستان امسال همان‌طور که پیش‌بینی می‌‌شد برای بخشی از صنایع پرمصرف همراه با اعمال محدودیت‌های تخصیص سوخت بود؛ چرا که دولت باید ابتدا گاز را در اختیار اولویت‌‌های اصلی قرار می‌‌داد؛ به این ترتیب نیروگاه‌‌های فسیلی بزرگی که دوره اورهال خود را طی کرده بودند، به عنوان اصلی‌‌ترین اولویت، محدودیت گاز را تجربه نکردند و برخی هم از سوخت جایگزین استفاده کردند، اما بخشی از نیروگاه‌‌ها که از قضا راندمان بالاتری داشتند و به دلیل قرار‌گیری در محل مصرف حداقل پرت انرژی را به ثبت می‌‌رساندند، از همان نخستین…

دنیای‌اقتصاد: پروژه‌‌‌های انرژی خورشیدی در سال‌های اخیر، به دنبال دهه‌‌‌ها سرمایه‌گذاری پایدار و نوآوری‌‌‌های اخیر در فناوری پنل‌‌‌های خورشیدی، شکوفا شده است. در سال‌های اخیر تولید برق خورشیدی رونق قابل‌توجهی داشته است که انتظار می‌رود این روند با سرعت بیشتری ادامه یابد. کشورهای سراسر جهان در حال سرمایه‌گذاری هنگفتی برای افزایش ظرفیت انرژی خورشیدی خود برای حمایت از دوران ‌گذار به انرژی‌‌‌های سبز هستند و چین و ایالات متحده در این مسیر پیشرو هستند.

دنیای‌اقتصاد: اعداد و ارقام نشان می‌‌‌دهند که در نهایت تمام انرژی را که صرف یک سیستم خورشیدی و ذخیره‌‌‌سازی برای خانه خود می‌‌‌کنید، از آن دریافت نخواهید کرد. به طور خلاصه ورودی و خروجی یک سیستم برقی خانگی یکسان نخواهد بود و در این فرآیند مقداری انرژی به هدر می‌‌‌رود. در ادامه به این موضوع می‌‌‌پردازیم که میزان اتلاف انرژی در سیستم‌های خانگی چقدر خواهد بود و آیا این یک مشکل جدی است.

دنیای‌‌‌ اقتصاد: با بهره‌‌‌برداری از واحدهای جدید حرارتی، تجدیدپذیر و تولید پراکنده، ظرفیت اسمی تولید برق کشور در ۱۰ ماه‌‌‌ نخست امسال، ۱۲۵۰ مگاوات افزایش یافت و با افزایش هزارو ۲۵۰ مگاواتی ظرفیت منصوبه تولید برق کشور، ظرفیت اسمی تولید برق در پایان دی‌‌ به ۹۲‌هزار و ۵۵ مگاوات رسید.

دنیای‌اقتصاد: ما تا ۲‌هزار مگاوات امکان صادرات برق را داریم و در حال حاضر حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاوات از این ظرفیت در دوره غیر‌۴ ماه گرم استفاده می‌شود. مصطفی رجبی‌‌‌مشهدی مدیرعامل توانیر در گفت‌‌‌وگو با خبرنگار اقتصادی «ایلنا»، درباره ظرفیت صادرات برق کشور اظهار کرد: ما تا ۲‌هزار مگاوات امکان صادرات برق را داریم و در حال حاضر حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاوات از این ظرفیت در دوره غیر‌۴ ماه گرم استفاده می‌شود که امکان‌‌‌پذیر است ۱۰۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر احداث و از ظرفیت موجود برای صادرات استفاده کنند.

دنیای‌اقتصاد – مشهد - بهناز رحیمیان: مدیرعامل شرکت برق منطقه‌‌‌ای خراسان در هم‌‌‌اندیشی نمایشگاه صنعت برق (قدرت، الکترونیک)، که اردیبهشت ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد، اظهار کرد: خراسان رضوی ظرفیت‌‌‌ها و زیر‌‌‌ساخت‌‌‌های خوبی برای برگزاری نمایشگاه صنعت برق دارد و هر ساله نمایشگاه‌‌‌های متعددی برای بهره‌‌‌مندی از توانمندی‌های این حوزه برگزار می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: ایران در رتبه اول جهان از منظر مجموع ذخایر نفت و گاز قرار دارد. به‌رغم حجم معتنابه ذخایر سوخت‌های فسیلی در کشور، کماکان با پدیده ناترازی برق در تابستان و ناترازی گاز در زمستان، به‌علاوه ناترازی بنزین در ایام اوج تردد مواجه هستیم. در این گذر، باید اذعان کرد که طرح‌های بهینه‌سازی مصرف در مقام عمل، توفیق چندانی نداشته‌‌‌‌‌اند.

دنیای اقتصاد: روند توسعه صنعت برق طی سال‌های اخیر تحت‌تاثیر مشکلات متعدد ناشی از کمبود منابع مالی، توقف ‌‌‌سرمایه‌گذاری‌‌‌ها و نیز ساختارهای ناکارآمد اقتصادی و حاکمیتی در برق با افت جدی مواجه بوده است. اگرچه کند شدن ضرباهنگ توسعه در برخی از بخش‌‌‌های این صنعت، شدت بیشتری داشته، اما در نگاهی کلان می‌توان گفت که این مساله در همه حوزه‌‌‌ها حتی بخش‌‌‌هایی مانند انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر که سیاست‌‌‌ها و قوانین حمایتی بسیاری دارد، قابل مشاهده است.

انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر در دهه‌‌‌های پایانی سلطه نفت بر حوزه انرژی به یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌‌‌ترین دغدغه‌‌‌های کشورها برای تبدیل شدن به پایه اصلی تامین برق تبدیل شده است. با این حال یادآوری این نکته ضروری است که انجام مطالعات اولیه برای توسعه تجدیدپذیرها در سال‌های پیش از انقلاب در ایران آغاز شد که نتیجه آن تاسیس مرکز انرژی‌‌‌های نو در سازمان انرژی اتمی ایران بود.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: تولید در تمام دنیا به عنوان یک شاخص مهم اقتصادی مورد توجه قرار می‌گیرد و در کشور ما هم تا حد امکان سعی دولت‌‌ها این بوده که برای تولیدکننده امتیازات قانونی در نظر بگیرند تا سرمایه‌گذاران ترغیب به حضور در این عرصه شوند. با این وجود در کشور ما آگاهانه یا غیرآگاهانه برخی فعالیت‌‌های حیاتی به جرم اینکه زیرمجموعه بخش تولید نیستند، مورد غفلت قرار گرفته‌‌اند؛ صحبت از پیمانکارانی است که اگر دانش و تخصص آنها نبود، هیچ پروژه عمرانی در کشور اجرا نمی‌‌شد، اما متاسفانه نگاه حمایتی دولت‌‌ها را در این بخش…

دنیای‌اقتصاد: نیروگاه سیکل ترکیبی (Combined cycle power plant) نیروگاهی است که شامل شماری توربین گازی و توربین بخار می‌شود. در این نوع نیروگاه، با استفاده از دیگ بخار بازیابی، از حرارت موجود در گازهای خروجی توربین‌‌‌های گازی، برای تولید بخار آب موردنیاز در توربین‌‌‌های بخار استفاده می‌شود. زمانی که برای تولید الکتریسیته در خشکی از این روش استفاده می‌شود، رایج‌‌‌ترین نوع آن، نیروگاه توربین گازی سیکل ترکیبی (CCGT) نامیده می‌شود. مبتنی بر همین اصل از این فناوری برای نیروی محرکه دریایی نیز استفاده می‌شود، جایی…

دنیای‌اقتصاد: مجموعه نیروگاهی کشورمان در حوزه تعمیرات و آماده‌‌‌سازی نیروگاه‌‌‌ها رتبه برتر منطقه را به خود اختصاص داده است. معاون راهبری تولید شرکت برق حرارتی با بیان مطلب فوق و با تاکید بر اینکه کشورمان در دنیا به عنوان سازنده قطعات نیروگاهی با فناوری پیشرفته شناخته می‌شود، گفت: ۹۱‌درصد قطعات نیروگاهی با توانمندی ایجاد شده در داخل کشور ساخته می‌شود، و از این منظر کشورمان جایگاه مناسبی در سطح جهان دارد و در تلاشیم با برنامه‌‌‌ریزی و هماهنگی دقیق بتوانیم جایگاه خود را در این عرصه بهبود بخشیم.

در طول سال‌های قبل و به‌ویژه بعد از اجرای قانون استقلال شرکت‌های توزیع و قانون هدفمند کردن یارانه‌ها، نظام گردش نقدینگی حاصل از فروش برق به مشترکان خواسته یا ناخواسته به سمتی پیش رفته است که در حال حاضر عمده این درآمدها در حساب مدیریت منابع شرکت توانیر متمرکز می‌شود. این اقدام که در ابتدا برای اطمینان از پرداخت سهم شبکه بالادست و سهم نیروگاه‌ها از سوی شرکت‌های توزیع با تصویب هیات محترم وزیران شروع شده در عمل مزایا و معایبی دارد که باید حتما در تصمیم‌گیری‌ها مدنظر قرار گیرد.

هر چند چالش تامین سوخت نیروگاه‌‌‌ها در فصول سرد سال و استفاده از سوخت پشتیبان با توجه به مصارف خانگی سوخت اصلی یعنی گاز طبیعی، موضوعی ریشه‌‌‌دار و پرتکرار در صنعت برق کشور بوده است، اما طی سال‌‌‌های اخیر تامین سوخت پشتیبان و همچنین اثرات استفاده بیش از پیش از آن در نیروگاه‌‌‌ها نیز به دلایل مختلف به مساله‌‌‌ای مهم بدل شده که تامین برق کشور را هم تحت‌‌‌الشعاع قرار داده است. این در حالی است که به گفته یکی از اعضای کمیسیون مهندسی و سیستم‌های سیکا، هیچ سازمانی پاسخگوی هزینه‌‌‌های اضافی تحمیل‌‌‌شده…

دنیای اقتصاد-گروه صنعت و معدن: صنعت برق با کاهش سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی و ناترازی تولید و مصرف و ناترازی مالی روبه روست. مطالبات انباشته شده بخش خصوصی از دولت، ناکارآمدی ساختار قیمت‎گذاری و فاصله بین قیمت واقعی و قیمت دستوری فروش برق، روند سرمایه‌گذاری در این صنعت را نزولی کرده است. وزیر نیرو با اشاره به اینکه قیمت‌‌‌گذاری دستوری منجر به مشکلاتی در صنعت برق شده، با تشریح اقدامات صورت گرفته برای عبور از ساختار فعلی قیمت‌‌‌گذاری، تاکید کرد مهم‌تر از ناترازی برق و علت این ناترازی، ناترازی مالی در صنعت برق مشکل‌‌‌ساز شده است. در…

دنیای اقتصاد: تامین سوخت نیروگاه‌‌‌ها در ماه‌‌‌های سرد سال یکی از دغدغه‌‌‌های چند سال اخیر صنعت برق بوده که علاوه بر افت ظرفیت‌‌‌های تولید در این دوره زمانی، خسارات مالی و فنی ناگزیری را نیز به نیروگاه‌‌‌ها تحمیل می‌کند. در این میان ایران باوجود اینکه دومین دارنده ذخایر اثبات‌‌‌شده گاز دنیا است ، ولی با ناترازی گاز به‌خصوص در فصل سرد سال روبه‌‌‌رو شده است و در سه سال گذشته در اواخر پاییز و در طول زمستان با بحران تامین گاز مواجه بوده است تا جایی که مسوولان وزارت نفت به سوخت جایگزین برای نیروگاه‌‌‌ها و صنایع…

بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ خوشبختانه روز شنبه مورخ ۱۴۰۲.۱۱.۷ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که در آن سقف منابع و مصارف بودجه کل کشور و متن احکام و تبصره‌‌‌ها نهایی شد. بر این اساس بودجه کل کشور از حیث منابع و مصارف بالغ بر ۶۴۵۸ هزار میلیارد تومان (همت) است که از این میزان سهم صنعت برق با لحاظ شرکت‌‌‌های توزیع حدود ۲۹۱ همت است که تقریبا ۴.۵ درصد بودجه کل کشور است. متوسط قیمت تمام‌شده برق با سوخت یارانه‌ای مطابق برآوردهای ما در لایحه بودجه سال آتی حدود ۵۲۰ تومان است که این رقم در بودجه اصلاحی…

دنیای اقتصاد -گروه صنعت‌و معدن: هفت‌راهکار پیشنهادی برای به‏‏‌صرفه شدن سرمایه‌گذاری در تولید برق در نشست کمیسیون انرژی اتاق ایران مطرح و بررسی شد. در حالی که خسارت ناشی از خاموشی‏‏‌های امسال، ۱۱۶‌هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود، بار مالی اجرای این راهکارها، ۱۵‌هزار میلیارد تومان است. این هفت‌راهکار شامل تدوین و ابلاغ ضوابط قیمت‌گذاری در بازار برق و تعدیل سالانه مولفه‏‏‌های قیمت متناسب با تورم، اعطای مجوز فروش برق به مصرف‌کنندگان بزرگ طی قراردادهای دوجانبه و مستقیم به نیروگاه‏‏‌های جدیدی که با استفاده از تسهیلات صندوق…

دنیای اقتصاد: صنعت برق به عنوان یک صنعت زیرساختی و زیربنایی با چالش‌‌‌هایی از قبیل ناترازی مواجه است که ریشه آن به سیاستگذاری‌‌‌های اشتباه و عدم‌اجرای قوانین برمی‌‌‌گردد. یکی از مصداق‌‌‌های بارز عمل نکردن به قانون، مربوط به حوزه انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر است. قانون برنامه ششم توسعه دولت را مکلف کرده که سهم نیروگاه‌‌‌های تجدیدپذیر و پاک با اولویت سرمایه‌گذاری بخش غیر‌دولتی (داخلی و خارجی) را با حداکثر استفاده از ظرفیت داخلی، تا پایان اجرای قانون برنامه به حداقل۵‌‌‌درصد ظرفیت برق کشور برساند. در حالی که امروز سهم…

دنیای‌اقتصاد: وزارت نیرو اعلام کرد: صنعت برق کشور در طول ۴۵سال گذشته شاهد پیشرفت‌‌‌های کمی و کیفی قابل‌‌‌توجهی بوده است که از جمله نتایج آن افزایش بیش از ۲۲برابری میزان مصرف برق کشور در طول این سال‌ها بوده است. به گزارش وزارت نیرو، در سال ۱۳۵۷ کل مصرف برق کشور ۱۴میلیارد کیلووات‌‌‌ساعت بود که این رقم در پایان سال ۱۴۰۱ به ۳۱۷میلیارد کیلووات‌‌‌ساعت رسیده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد در طول سال‌های اخیر بیش از ۵۰‌درصد انرژی برق کشور در بخش مولدها یعنی صنعت و کشاورزی به مصرف رسیده است.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: ناترازی ۱۵‌هزار مگاواتی برق آن هم در شرایطی که بسیاری از صنایع به دلیل رکود اقتصادی کشور با تمام ظرفیت فعالیت نمی‌‌‌کنند، تبدبل به ابرچالش دولت شده است. نیروگاه‌‌‌های برق فسیلی با بن‌بستی به نام تامین انرژی مصرفی مواجه هستند و دولت گاز و حتی مازوت لازم را برای تولید برق آنها ندارد و از سوی دیگر قیمت‌گذاری دستوری دولت باعث شده تا این نیروگاه‌‌‌ها به دلیل ضعف مالی نتوانند تعمیرات و نگهداری لازم را در سال‌های گذشته انجام دهند؛ در چنین شرایطی که توسعه نیروگاه‌‌‌های فسیلی با اما و اگرهای فراوانی…

چرایی توقف سرمایه‌گذاری در صنعت برق، موضوعی است که باید به شکلی عمیق و دقیق به آن پرداخت، دلایل را شناسایی و برای حل آنها چاره‌‌‌اندیشی کرد. اگرچه تا همین امروز هم فرصت‌‌‌های بسیاری برای رفع عوامل مشخص کاهش سرمایه‌گذاری در این صنعت از دست رفته اما همچنان نمی‌توان از الزام و ضرورت عارضه‌‌‌یابی شرایط موجود چشم پوشید.

دنیای اقتصاد-زینب طاری بخش: ناترازی صنعت برق که علاوه بر تابستان، در زمستان هم مشکل‌ساز شده هیچ گاه مساله‌ای غیر‌‌‌قابل پیش‌بینی نبوده و از سال‌ها پیش کارشناسان و فعالان این صنعت پیشران این روزها را به مسوولان وزارت نیرو هشدار داده بودند، چرا که عملا در برنامه ششم توسعه به دلیل غیر‌اقتصادی بودن تولید برق، از سرمایه‌گذاری در این زمینه خبری نبود؛ حالا هم با تجربه‌‌‌های این صنعت خبر از یک معضل بزرگ دیگر این بار نه در بخش تولید که در بخش تجهیزات و خدمات بخش انتقال و توزیع می‌دهند، چرا که سازندگان کالا و ارائه‌دهندگان خدمات…

تحقق شعار عدالت مالیاتی جز در بستر قانونی کارآمد با زیرساخت‌‌‌های مطمئن و از پیش تهیه‌شده با فرهنگ‌‌‌سازی مناسب میسر نمی‌شود. اگرچه در طول این سال‌ها با افزایش فشارهای ناشی از تحریم‌‌‌های ظالمانه بین‌المللی، بودجه کشور در چرخشی آشکار از درآمدهای نفتی به سمت و سوی درآمدهای مالیاتی چرخید، لیکن زیرساخت‌‌‌های لازمه این موتور درآمدی دولت در حدی نبود که بتوان از تحقق بودجه اطمینانی حاصل کرد.